Elektromagnit (EM) tolkunlaryny geçirmäge ýa-da almaga ukyply antenna. Bu elektromagnit tolkunlara mysal üçin günüň ýagtylygy we jübi telefonyňyz tarapyndan alnan tolkunlar degişlidir. Gözleriňiz belli bir ýygylykda elektromagnit tolkunlary kesgitleýän antennalary alýar. "Her tolkunda reňkleri (gyzyl, ýaşyl, gök) görýärsiňiz. Gyzyl we gök gözleriňiziň kesgitläp biljek tolkunlarynyň ýygylygydyr.
Electhli elektromagnit tolkunlar howada ýa-da giňişlikde şol bir tizlikde ýaýraýar. Bu tizlik sagatda takmynan 671 million dollar (sagatda 1 milliard kilometr). Bu tizlige ýagtylygyň tizligi diýilýär. Bu tizlik ses tolkunlarynyň tizliginden takmynan million esse çaltdyr. Lightagtylygyň tizligi "C" deňlemesinde ýazylardy. Wagtyň uzynlygyny metrlerde, sekuntlarda we kilogramlarda ölçeris. Geljek üçin deňlemeler ýadymyzda bolmaly.
Encyygylygy kesgitlemezden ozal, elektromagnit tolkunlaryň nämedigini kesgitlemeli. Bu käbir çeşmelerden (antenna, gün, radio diňi, näme bolsa-da) ýaýran elektrik meýdany. Elektrik meýdanynda syýahat etmek bilen baglanyşykly magnit meýdany bar. Bu iki meýdan elektromagnit tolkuny emele getirýär.
Universelem bu tolkunlaryň islendik görnüşini almaga mümkinçilik berýär. Mostöne iň möhüm görnüşi sinus tolkunydyr. Bu 1-nji suratda ýerleşdirildi. Elektromagnit tolkunlar ýerleşişi we wagty bilen üýtgeýär. Giňişlik üýtgemeleri 1-nji suratda görkezilýär. Wagtyň üýtgemegi 2-nji suratda görkezilýär.
1-nji surat.
2-nji surat. Wagtyň funksiýasy hökmünde uly tolkun düzüň.
Tolkunlar döwürleýin. Tolkun sekuntda bir gezek "T" görnüşinde gaýtalanýar. Kosmosda funksiýa hökmünde meýilleşdirilen tolkun gaýtalanandan soň metrleriň sany şu ýerde berilýär:
Muňa tolkun uzynlygy diýilýär. Quygylyk (ýazylan "F") tolkunyň bir sekuntda tamamlaýan doly siklleriniň sanydyr (iki ýüz ýyllyk aýlaw sekuntda 200 Hz ýa-da 200 "gerts" ýazylan wagt funksiýasy hökmünde görülýär). Matematiki taýdan aşakda ýazylan formula.
Kimdir biriniň çalt ýöremegi, ädimleriniň tizligine (ýygylygyna) köpeldilen ädim ululygyna (tolkun uzynlygyna) baglydyr. Tolkun syýahaty tizlikde meňzeýär. Tolkunyň her döwürde () alýan ädimleriniň ululygy bilen köpeldilen tolkun yrgyldamalary ("F") tizligi berýär. Aşakdaky formulany ýatda saklamaly:
Jemläp aýtsak, ýygylyk tolkunyň näderejede yrgyldamagynyň ölçegidir. Electhli elektromagnit tolkunlar şol bir tizlikde hereket edýärler. Şonuň üçin elektromagnit tolkun tolkundan has çalt yrgyldasa, has çalt tolkun hem gysga tolkun uzynlygyna eýe bolmalydyr. Uzyn tolkun uzynlygy pes ýygylygy aňladýar.
Iş wagty: 01-2023-nji dekabry
