1. Antennalara giriş
Antenna, 1-nji suratda görkezilişi ýaly, boş ýer bilen geçiriji liniýanyň arasyndaky geçiş gurluşydyr. Geçiriji liniýa elektromagnit energiýasyny çeşmeden geçirmek üçin ulanylýan koaksial çyzyk ýa-da içi boş turba (tolkun goragçysy) görnüşinde bolup biler. antenna ýa-da antennadan kabul edijä. Birinjisi geçiriji antenna, ikinjisi kabul ediji antenna.
Surat 1 Elektromagnit energiýa geçiriş ýoly (çeşme-geçiriji liniýa-antennasyz giňişlik)
Antenna ulgamynyň 1-nji suratyň geçiriş tertibinde geçirilmegi 2-nji suratda görkezilişi ýaly Tewenin ekwiwalenti bilen görkezilýär, bu ýerde çeşme ideal signal generatory bilen, geçiriji liniýa Zc häsiýetli impedansly çyzyk bilen görkezilýär we antenna ZA [ZA = (RL + Rr) + jXA] ýük bilen aňladylýar. Resistanceük garşylygy RL, antenanyň gurluşy bilen baglanyşykly geçirijiligi we dielektrik ýitgileri, Rr bolsa antenanyň radiasiýa garşylygyny, XA reaksiýasy antenna radiasiýasy bilen baglanyşykly impedansyň hyýaly bölegini görkezmek üçin ulanylýar. Iň oňat şertlerde signal çeşmesinden emele gelen ähli energiýa, antenanyň radiasiýa ukybyny görkezmek üçin ulanylýan radiasiýa garşylygy Rr-e geçirilmelidir. Şeýle-de bolsa, amaly goşundylarda geçiriji liniýanyň we antenanyň aýratynlyklary sebäpli geçiriji-dielektrik ýitgiler, şeýle hem geçiriji liniýa bilen antenanyň arasynda şöhlelenme (gabat gelmezlik) sebäpli ýitgiler bolýar. Çeşmäniň içki päsgelçiligini göz öňünde tutup, geçiriji liniýa we şöhlelenme (gabat gelmeýän) ýitgileri hasaba almasaň, iň ýokary güýç antijana konýugat gabat gelýär.
2-nji surat
Geçiriji liniýa bilen antenanyň arasyndaky gabat gelmeýänligi sebäpli, interfeýsden şöhlelenýän tolkun çeşmeden antenna çenli bolan tolkun bilen energiýa konsentrasiýasyny we saklanyşyny görkezýän we adaty rezonans enjamy bolup durýan tolkun emele getirýär. Adaty durýan tolkun nagşy 2-nji suratda punktir çyzyk bilen görkezilýär. Antenna ulgamy dogry düzülmedik bolsa, geçiriji liniýa tolkun goragçysy we energiýa geçiriji enjam hökmünde däl-de, köp derejede energiýa saklaýjy element bolup biler.
Geçiriji liniýa, antenna we durýan tolkunlar sebäpli ýitgiler islenmeýär. Çyzykly ýitgiler pes ýitgili geçiriji liniýalary saýlamak arkaly minimuma eltilip bilner, antenanyň ýitgileri bolsa 2-nji suratda RL-de görkezilen ýitgä garşylygy azaltmak arkaly azaldylyp bilner. Durmuş tolkunlary azaldylyp, setirdäki energiýa saklanyşy päsgelçilik bilen deňeşdirilip bilner. çyzygyň häsiýetli impedansy bilen antenna (ýük).
Simsiz ulgamlarda, energiýa almak ýa-da geçirmekden başga-da, antennalar adatça belli bir ugurda şöhlelenýän energiýany güýçlendirmek we beýleki ugurlarda şöhlelenýän energiýany basmak talap edilýär. Şonuň üçin kesgitleýji enjamlardan başga-da, antennalar ugrukdyryjy enjam hökmünde hem ulanylmalydyr. Antenalar aýratyn zerurlyklary kanagatlandyrmak üçin dürli görnüşde bolup biler. Sim, apertura, ýama, element gurnama (massiw), reflektor, linza we ş.m. bolup biler.
Simsiz aragatnaşyk ulgamlarynda antenalar iň möhüm komponentlerden biridir. Gowy antenna dizaýny ulgam talaplaryny azaldyp, ulgamyň umumy işleýşini gowulandyryp biler. Klassiki mysal, ýokary öndürijilikli antenalary ulanyp, ýaýlym kabul edişini gowulandyryp boljak telewizor. Antenalar adamlara gözleriň nämedigini aragatnaşyk ulgamlaryna degişlidir.
2. Antenna klassifikasiýasy
1. Simli antenna
Simli antenalar iň köp ýaýran antennalaryň biridir, sebäbi hemme ýerde diýen ýaly duş gelýär - awtoulaglar, binalar, gämiler, uçarlar, kosmos gämileri we ş.m. Göni çyzyk (dipol), aýlaw, spiral, sim antennalarynyň dürli görnüşleri bar. 3-nji suratda görkezilişi ýaly aýlaw antennalary diňe tegelek bolmaly däldir. Olar gönüburçly, inedördül, ýumurtga ýa-da başga bir görnüşde bolup biler. Tegelek antenna ýönekeý gurluşy sebäpli iň ýygydyr.
3-nji surat
2. Apertura antennalary
Antennalaryň has çylşyrymly görnüşlerine bolan islegiň artmagy we has ýokary ýygylyklaryň ulanylmagy sebäpli apertura antennalary has uly rol oýnaýar. Apertura antennalarynyň käbir görnüşleri (piramidal, konus we gönüburçly şah antennalary) 4-nji suratda görkezilýär. Antenanyň bu görnüşi uçar we kosmos gämileri üçin gaty peýdaly, sebäbi uçaryň ýa-da kosmos gämisiniň daşky gabygyna gaty amatly ýerleşdirilip bilner. Mundan başga-da, olary kyn şertlerden goramak üçin dielektrik materiallary bilen örtüp bolýar.
4-nji surat
3. Mikrostrip antennasy
Mikrostrip antennalary 1970-nji ýyllarda esasan hemra programmalary üçin meşhur boldy. Antenna dielektrik substratdan we demir ýamadan ybarat. Demir ýamanyň dürli görnüşleri bolup biler we 5-nji suratda görkezilen gönüburçly patch antennasy iň ýygydyr. Mikrostrip antenalary pes profiline eýe, planar we meýilnama däl ýüzler üçin amatly, öndürmek üçin ýönekeý we arzan, gaty ýüzlere gurlanda ýokary berklige eýe we MMIC dizaýnlaryna laýyk gelýär. Uçarlaryň, kosmos gämileriniň, emeli hemralaryň, raketalaryň, awtoulaglaryň we hatda ykjam enjamlaryň üstünde oturdylyp bilner we laýyk dizaýn edilip bilner.
5-nji surat
4. Array antennasy
Köp programmalar tarapyndan talap edilýän radiasiýa aýratynlyklaryna ýekeje antenna elementi ýetip bilmez. Antenna massiwleri bir ýa-da birnäçe ugurda iň ýokary radiasiýa öndürmek üçin sintez edilen elementlerden radiasiýany döredip biler, adaty bir mysal 6-njy suratda görkezilýär.
6-njy surat
5. Reflektor antenna
Kosmos gözleginiň üstünligi antenna teoriýasynyň çalt ösmegine hem sebäp boldy. Ultra uzak aralyk aragatnaşygynyň zerurlygy sebäpli millionlarça kilometr uzaklykdaky signallary geçirmek we almak üçin aşa ýokary girdejili antenalar ulanylmaly. Bu programmada umumy antenna görnüşi 7-nji suratda görkezilen parabolik antenna bolup durýar. Antenanyň bu görnüşiniň diametri 305 metr ýa-da ondanam köp, millionlarça signal ibermek ýa-da almak üçin zerur bolan uly girdeji gazanmak üçin şeýle uly ululyk zerurdyr. mil uzaklykda. Yzygiderliligiň başga bir görnüşi, 7-nji (c) suratda görkezilişi ýaly burç şöhlelendiriji.
7-nji surat
6. Linza antennalary
Linzalar, ilkinji nobatda, islenmeýän radiasiýa ugurlarynda ýaýramagynyň öňüni almak üçin dargadylan energiýany birleşdirmek üçin ulanylýar. Obýektiviň geometriýasyny ýerlikli üýtgetmek we dogry material saýlamak bilen dürli dürli energiýanyň dürli görnüşlerini tekiz tolkunlaryna öwrüp bilerler. Parabolik reflektor antennalary ýaly programmalaryň köpüsinde ulanylyp bilner, esasanam has ýokary ýygylyklarda, ululygy we agramy pes ýygylyklarda gaty uly bolýar. Linza antennalary gurluşyk materiallaryna ýa-da geometrik şekillerine görä bölünýär, olaryň käbiri 8-nji suratda görkezilýär.
8-nji surat
Antenalar barada has giňişleýin maglumat üçin girip görmegiňizi haýyş edýäris:
Iş wagty: Iýul-19-2024